Tiptronik vites nedir, otomatik vitesten farklı mıdır?
Türkçe’ye “Tiptronik (tiptronic) vites” olarak giren otomobil terimi, düz vites ile otomatik vites arasında yer alan yarı otomatik bir şanzıman sistemini ifade etmektedir.
İngilizce karşılığı “Tiptronic” olmasına rağmen zaman zaman “Triptronic” olarak da dilimizde kullanıldığından, Türkçe’ye de her iki terim de girmiştir ve sistem bazen Tiptronik olarak adlandırılmaktayken, bazen Triptronik olarak kullanıldığı da görülür. Terimin orjinali ünlü Alman otomobil firması Porsche tarafından marka tescili yapılan “Tiptronic” olduğundan, doğru kullanımın da aslında Triptronik değil, Tiptronik olduğu söylemeliyiz.
Tiptronik vitese sahip araçlar, aslında bir nevi otomatik vitese sahiptirler ve otomatik vitesli diğer araçlar gibi debriyaj sistemine sahip değildirler ve sürücünün manuel vites değiştirmesini gerektirmeden kullanılabilir.
Ancak tiptronik vitese sahip araçlarda, sürücü dilerse otomatik vitesi devre dışı bırakıp, aracı düz (manuel) vitesliymiş gibi de kullabilmektedir. Tiptronik şanzıman esas olarak bu sistemi ifade etmekteyse de, markanın yaratıcısı Porsche firması, sistemin kullanımı için değişik araba firmalarına (Volkswagen, Skoda, Audi gibi), lisans vermekte ve bu firmalar da tiptronik sistem adı altında kendi değişik vites standartlarını geliştirebilmektedirler, bu nedenle tiptronik vites her araba markasında aynı fonksiyonel kullanım şekline sahip olmayabiliyor.
Ayrıca bu sistemin lisansını Porsche firmasından satın almak yerine kendi terimlerini kullanmayı seçen değişik araba markaları da mevcuttur, o nedenle aynı ya da benzer şanzıman sistemlerinin farklı araba markalarında farklı isimlerle kullanımı yaygındır. örnek vermek gerekirse BMW ve Rover çok benzer bir vites sistemi için “Steptronic”, Mercedes “TouchShift”, Hyundai “Shiftronic”, Volvo “Geartronic” isimlerini kullanmayı tercih etmişlerdir.
Daha detaylı anlatım için Uzman TV videolarına göz atınız.